مقایسه تأثیر بازیهای رایانه ­ای استراتژیک و بازیهای رایانه ­ای تفننی بر تفکر خلاق دانش ­آموزان

مقایسه تأثیر بازیهای رایانه ­ای استراتژیک و بازیهای رایانه­ ای تفننی بر تفکر خلاق دانش­ آموزان سوسن فرخی1 پناه سالمی2 کیمیا مقدم3 مهدی بدلی4 چکیده هدف این پژوهش مقایسه تأثیر بازیهای رایانه­ ای استراتژیک و بازیهای رایانه­ ای تفننی بر پرورش خلاقیت دانش ­آموزان پایه اول متوسطه شهر تهران بوده است.روش محققان در این پژوهش، شبه آزمایشی با طرح پیش ­آزمون و پس ­آزمون با دو گروه بود که یک گروه ازبازیهای ­رایانه­ ای استراتژیک و گروه دیگر از بازیهای رایانه­ ای تفننی استفاده کرده­ اند. جامعه آماری این پژوهش شامل همۀدانش ­آموزان پسر پایه اول متوسطه شهر تهران در سال تحصیلی 94-1393 بوده است. ازاین جامعه،یک مدرسه باروش نمونه­ گیری خوشه ­ای چندمرحله­ ای انتخاب شدو از آن مدرسه نیز دو کلاس پایه اول متوسطه انتخاب شدکه به طور تصادفی یک کلاس گروه کنترل و دیگری گروه آزمایش را تشکیل دادند.در اجرای پژوهش ابتدا آزمون خلاقیت برای هر دو گروه اجرا شد. سپس هر دوگروه به مدت یک ترم تحصیلی در معرض بازیهای رایانه ­ای (یک گروه بازیهای رایانه ­ای استراتژیک و گروه دیگر بازیهای رایانه­ ای تفننی) قرار گرفت. در پایان ترم پس ­آزمون خلاقیت برای هر دو گروه اجرا شد. درنهایت نمرات حاصل از آزمون با روش آماری تحلیل کوواریانس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته­ های این پژوهش، اثربخشی استفاده از بازیهای رایانه­ ای استراتژیک نسبت به بازیهای رایانه ­ای تفننی را در خلاقیت و سه ابعاد آن (سیالی، انعطا ف­ پذیری و بسط) نشان داد ولی در بعد ابتکار، تفاوتی معنا­دارمیان دو گروه مشاهده نشد. نتیجه این پژوهش دال بر مفید بودن بازیهای رایانه ­ای استراتژیک نسبت به بازیهای رایانه ­ای تفننی در رشد تفکر خلاقانه دانش ­آموزان بود؛ ازاین ­رو توصیه می­شود که مسئولان، مدیران، معلمان و والدین انجام دادن بازیهای رایانه­ ای استراتژیک  را برای دانش ­آموزان توصیه کنند. کلید واژگان:بازی رایانه­ ای، بازی رایانه­ ای استراتژیک، بازی رایانه­ ای تفننی، تفکر خلاق ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ تاریخ دریافت: 28/1/95                     تاریخ پذیرش: 12/5/95 1. دانشجوی دکتری روانشناسی تربیتی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران[email protected] 2. دانشجوی دکتری مشاوره، گروه مشاوره، دانشگاه الزهرا، تهران، ایران[email protected] 3. دانشجوی دکتری روانشناسی عمومی، گروه روانشناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد قم، قم، ایران[email protected] 4. دانشجوی دکتری تکنولوژی آموزشی، گروه علوم تربیتی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران(نویسنده مسئول)[email protected]